Huttentocht in de Herfst 2 : De Tannheimer- & de Ammergauer Berge 2016

Huttentocht in de Herfst

'S zomers heb ik vele huttentochten mogen maken in de Alpen en Dolomieten. Echter, in de meeste regio's van de Alpen / Dolomieten sluiten de hutten zo tegen de 3e week van september. Voor wie na deze datum nog een huttentocht wil maken zijn de mogelijkheden beperkt. Maar in de Noordelijke Kalkalpen, zeg maar van het Bregenzer Wald tot aan het Totes Gebirge zijn er tot half oktober nog behoorlijk veel opties. Er zijn eventueel ook nog mogelijkheden in de Niedere Tauern.

Het dient wel gezegd te worden dat bij een vroege inval van de winter ook deze hutten eerder sluiten. Informeren voordat je gaat is wel belangrijk.

Ik ben zowel in 2015 als in 2016 in oktober onderweg geweest en in deze periode kwamen er 4 gebieden in aanmerking: de Karwendel in combinatie met het Rofan, de Allgäuer en Ammergäuer Alpen, de Tuxer Alpen en de Wilder Kaiser. Voor het overige waren er te weinig hutten of gebieden waren nog maar deels open.

De keuze viel in 2015 op de Wilder Kaiser gelegen boven Kufstein. In 2016 ben ik onderweg geweest in de Tannheimer en Ammergäuer Alpen.

De Tannheimer- en de Ammergauer Berge

* Pronten Steinach 900 mtr - Aggenstein 1985 mtr -
Bad Kissinger Hütte 1788 mtr

Ik was rond 19.00 vertrokken uit Arnhem met de nachttrein in de richting van Ulm. Tegen half 6 in de ochtend kwam ik daar aan. Nog even overstappen op de trein naar Pfronten Steinach en de tocht kon beginnen. In het hotel tegenover het station in Pfronten Steinach eerst nog even een bakje koffie gedronken en tegen negenen was ik onderweg. Er was een mogelijkheid om de kabelbaan te pakken maar je moet toch je eerste meters maken dus waarom niet direkt vanaf het begin.

Via wandelweg 411 ging het in een ruime zig-zag beweging in de richting van het Berghaus Allgäu. Het was helder weer en onderweg had ik prachtig zicht op Füssen en de Ammergauer Berge en zo'n 2 uur later stond ik op het Breitenbergsattel, net voorbij het Berghaus.

Fraai uitzicht op Füssen en de Ammergauer Berge

Vanaf hier moest ik eerst nog zuidwaarts een kleine alm oversteken voordat ik met de bestijging van de Aggenstein kon beginnnen. Het zag er in eerste instantie vervaarlijk uit. Het begon met steile serpetines op een grashelling en al snel draaide ik de noordwestflank in. Hier slingerde het pad door de wand heen en hier en daar waren kabels aangebracht als ondersteuning. Om de hoek kreeg ik de eerste blik op de Allgäuer Alpen.

Om de hoek zie ik de Allgäuer Alpen

Iets hoger in de wand werd het minder steil en het terrein wat eenvoudiger. Even later kwam ik op de graat en het zonnetje die me in het gezicht scheen was erg welkom. Het was namelijk best wel koud. Een klein stukje verderop kwam ik bij een wegsplitsing.

Op de top van de Aggenstein

Rechtdoor ging het naar de Bad Kissinger Hütte, het uiteindelijke doel van de dag en rechts voer een steile route gezekerd door kabels naar de Aggenstein. Deze top wilde ik niet laten liggen en ik maakte mij op weg. Schwindelfreiheit, Trittsicherheir uzw. waren hier wel noodzakelijk. Diep onder me kon ik de hut al zien liggen maar eerst genoot ik even van het schitterende uitzicht.

Das Gipfelkreuz en beneden mij kon ik de hut al zien liggen

Na het maken van een aantal foto's was het tijd om aan de afdaling te beginnen. Het deel met de kabels vroeg nog om enige voorzichtigheid maar eenmaal op het pad was het een aangename wandeling naar de hut toe. De Bad Kissinger Hütte is een bijzonder aangename ouderwetse berghut ( in de goede zin van het woord) maar als je de buitenkant ziet oogt deze een ietwat futuristisch. Omdat het de 1e dag was met een stijging van 1200 meter trakteerde ik mijzelf op een "Hausgemachten Apfelstrudel mit Vanillesauce" - Werkelijk subliem.

Het was die avond behoorlijk druk en oergezellig. Je bent zo in gesprek en het leuke is dan dat je over allerlei onderwerpen verschillende standpunten te horen krijgt.

De Bad Kissinger Hütte 1788 mtr

* Bad Kissinger Hütte 1788 mtr - Gimpelhaus 1659 mtr

Deze dag was het oorspronkelijk de bedoeling om de Tannheimer Hütte aan te doen maar deze bleek al een heel jaar gesloten omdat de brandveiligheid niet in orde was. Dit maakte voor de te volgen route niet uit. S'morgens eerst uitgebreid ontbeten en we hadden weer eens inversie.

Wat is inversie ? Normaal daalt de temperatuur met de hoogte maar boven een inversie (temperatuuromkering) stijgt de temperatuur juist met de hoogte. Een inversie houdt niet alleen mist en kou gevangen in de onderste luchtlaag. Bij een inversie ligt de warme luchtlaag als een soort deksel op de koudere luchtlaag aan het aardoppervlak.

Inversie met de Allgäuer Alpen op de achtergrond

Vaak is het dan zo dat je dan in de zon loopt maar die dag was het helaas niet het geval. Al snel passeerde ik de top van de Achsel 1821 mtr en via een smalle graat vervolgens de Brentenjoch 2001 mtr. Vanaf deze berg daalde ik af in de richting van het Vilser Jöchl en via de Gräner Höhenweg ging het geleidelijk naar het Jausenstation Sonnenalm. Hierna volgde een mooie afdaling naar het Reintal waar de Füssener- en de Otto Mayr Hütte gelegen zijn.

Otto Mayr Hütte 1530 mtr

Hier even een pauze genomen omdat er nog een aardige klim voor de deur stond. Vanaf de hut moest ik eerst nog 130 meter naar beneden voordat ik aan de klim kon beginnen naar de Nesselwängler Scharte 2007 mtr.

Het was een lange, stevige tour omhoog met op de juiste plaatsen aangebrachte kabels. Uiteindelijk bereikte ik de verbazingwekkend groene scharte, gelegen tussen de Gimpel en de Köllenspitze. Waar de rotsen overheersten was het alsof men hier een kleine almweide had aangelegd. In de wanden om mij heen glinsterde er van alles en het bleken een groot aantal boorhaken te zijn.

Vanaf de Scharte ging het zonder problemen naar beneden en in de verte kon ik het forse Gimpelhaus al zien liggen. De Tannheimer Hütte was vanaf hier nog niet zichtbaar.

Het Gimpelhaus

Voordat ik echter naar het Gimpelhaus ging wilde ik nog wel even bij de Tannheimer Hütte aangaan. Het was jammer dat deze gesloten was omdat het wat mij betrof veel meer aansloot bij de gedachte van een "Hut". In het Gimpelhaus zijn 220 slaapplaatsen (!) en dat is best fors. Alhoewel dit geen Alpenverenigingshut is zijn de prijzen voor het overnachten ed. wel prima en omdat ik nog een aantal wandelaars trof waar mee ik ook gesproken had in de vorige hut werd het nog een gezellige en onderhoudende avond.

* Gimpelhaus 1659 mtr - Reutte/Füssen (Bus) - Kenzenhütte 1300 mtr

Deze dag zou een hele lange dag worden. Vanaf het Gimpelhaus moest ik eerst weer in de richting van de Tannheimer Hütte en via het Sabachjoch 1860 mtr en wandelwegen 417 en 417A op weg naar de Gehrenalpe 1640 mtr. Het was die ochtend koud in de lucht en prompt vielen de eerste sneeuwvlokken.

Ahhh......sneeuw

Nu kun je sneeuw altijd wel verwachten in de Alpen, zelfs in het midden van de zomer dus keek ik hier niet raar van op. Het maakte dat het allemaal wel wat gladder werd dus het was oppassen geblazen temeer ik alleen onderweg was. Tot aan het Sabachjoch ging het geleidelijk omhoog en vormde de sneeuw geen probleem.

In de afdaling ging het behoorlijk steil naar beneden en moest ik alert zijn om er voor te zorgen geen vervelende schuiver te maken. Ondertussen klaarde het enigszins op en de sneeuw zorgde voor een mooi contrast op de bergen.

De Gehrenspitze 2163 mtr

Met de hoogtelijnen mee kwam ik bij de volgende overgang : Het Gehrenjoch. Deze zat volledig in de bewolking en door de hoeveelheid sneeuw was het oppassen om de goede richting aan te houden. Maar iets lager werd de sneeuw duidelijk minder en was het pad alweer prima te volgen in de richting van de Gehrenalpe. Een stukje onder de hut werd het allemaal eenvoudig en zo'n anderhalf uur later liep ik Reutte binnen. Hier de bus genomen naar Füssen en vanuit het centrum van Füssen in de richting gelopen van het dalstation van de Tegelbergbahn.

Ik besloot om naar het Tegelberghaus te lopen. Dit was een steile wandeling van zo'n 2,5 uur en wat ik niet wist was dat er een bedrijfsfeest werd gehouden en de hut volledig volgeboekt was dus toen ik rond 14.30 te horen kreeg dat slapen niet mogelijk was bleef er maar één optie: doorlopen naar de Kenzenhütte.

Nou had ik de volgende dag via de Hochplatte naar de Kenzenhütte willen lopen. Deze tour zou zo'n 5-6 uur in beslag nemen maar dit was nu natuurlijk geen optie meer. Gelukkig was er een alternatief. De route onderlangs is een deel van de Maximiliansweg (een lange-afstandsroute van de Bodensee naar de Königssee)

Deze variant zou toch nog zo'n 3 1/2 uur in beslag nemen maar was absoluut de moeite waard. De weg ging licht naar beneden en volgde het Lobental. Na zo'n 2 kilometer over bredere bospaden moest ik een kleine brug over en kwam ik uit bij de Bockstallsee op 1148 meter. Hier was er de mogelijkheid om de brede weg te verlaten en een paralelle weg in het bos te volgen. Zo kwam ik uit bij de Kenzenwaterval uit. Niet veel later bereikte ik de Kenzenhütte 1285 mtr. Het was 18.00 uur en het begon al te schemeren. Gelukkig hadden ze nog plek - precies 1 ! Maar één plek was meer dan genoeg.

* Kenzenhütte 1300 mtr - Linderhof - Brunnenkopfhäuser 1602 mtr

Ook deze dag had ik anders gepland. Graag had ik de tocht naar de Brunnenkopfhäuser over de kam - via de Klammspitze - gedaan maar door de sneeuw op de steile grashellingen werd mij aangeraden om hier van af te zien. Het alternatief van vandaag was om in ieder geval naar het Bäckenalmsattel 1536 mtr te lopen (hier is de splitsing naar de kam) en een lange, gemakkelijke afdaling te doen richting van het kasteel Linderhof op 934 meter. Vanaf hier kon ik dan via een brede zigzag mijn weg omhoog vinden naar de Brunnenkopfhäuser.

Waar je ook keek, het was genieten...

Het was een koude ochtend met mooi, helder weer en sneeuw op de bergen. Wat wil een mens nog meer ?
Het pad ging geleidelijk omhoog en na een klein uurtje kwam ik via een smal paadje dat door besneeuwde bomen en struiken liep aan bij het Bäckenalmsattel. Hier had ik een fraai uitzicht op de verdere route. Hier ging het weer neerwaarts in de richting van het kasteel Linderhof.

Bäckenalmsattel

Eerst nog via een smal, vochtig bergpad maar bij het bereiken van de bosrand werd het pad breder.
Na zo´n anderhalf uur bereikte ik het dal en vervolgde ik de weg via een wandel-fietspad in de richting van het kasteel. Het was nog steeds weekend en dat was te merken. Ik ging nu niet bepaald alleen omhoog en ik dacht ook een volle hut aan te treffen. Dat viel bijzonder mee en ´s avonds waren er dan ook maar 6 personen in deze voormalige jachthut van Maximilian II. Omdat de hut onder monumentenzorg valt is hier in de jaren niet veel veranderd. `Oude`hutten kan ik wel waarderen maar misschien had u dat al wel gemerkt.

Brunnenkopfhäuser 1602 mtr - Pürschlinghaus 1564 mtr - Oberammergau

Omdat er toch al veel dagen anders liepen dan gepland, waarom dan deze dag niet ?

Het zou vandaag maar een hele korte dag worden dus maar niet al te vroeg opgestaan en ruim de tijd genomen voor het ontbijt. De bedoeling was om in het Pürschlinghaus (August -Schuster Haus) te overnachten. Deze lag maar 90 minuten verder dus daar lag geen druk.
De route naar het Pürschlinghaus verliep over de uitlopers van de oostgraat van de Klammspitze. Het grootste deel van de route verliep over de kam en was het helder geweest dan had ik waarschijnlijk een mooi uitzicht gehad maar helaas....

Kleine wereld

Het sneeuwde lichtjes en om mij heen en was de wereld door de laaghangende bewolking verder heel klein. Om op deze tocht toch nog wat hoogtepunten mee te nemen overschreed ik vervolgens de Dreisäulenkopf 1629 mtr, de Hennenkopf 1768 mtr, de Laubeneck 1758 mtr en de Latschenkopf.

Na deze laatste top was het afdalen naar de hut van de dag : Pürschlingerhaus. Helaas.......overnachten was hier niet mogelijk vanwege het bestrijden van ongedierte. Omdat het nog vroeg dag was zat er niets anders op om naar Oberammergau te lopen. Een tocht van 4 uur. De afdaling naar Unterammergau was een gemoedelijke wandeling over brede wegen. Eenmaal in Unterammergau had ik de bus kunnen pakken maar er liep een wandelpad min of meer parallel aan de rijweg en die extra 5 kilometer kon er nog wel bij.

Eenmaal aangekomen in Oberammergau moest ik nog wel even een slaapplaats zien te vinden en na enig zoeken kwam ik uit bij Hotel Antonia. Niet al te groot, leuke eigenaresse en een schappelijke prijs.

Na mezelf getrakteerd te hebben op een heerlijke maaltijd was het de volgende dag vroeg opstaan om via Garmisch Partenkirchen weer in Pfronten te geraken en de trein te pakken naar Nederland.

CHECKLIST HUTTENTOCHT

Rugzak :

* Rugzak : 35 - 40 liter - afhankelijk van hoeveel dagen je onderweg bent en hoeveel "eigen" eten je bij je wilt hebben.

Keukengerei ed. :

* Brander : Kan zowel een gas- als benzinebrander zijn - mocht je onderweg soep / koffie 0f thee willen maken
* Brandstof : zorg voor ruim voldoende hiervan
* Pan : 0,6 liter pan
* Waterfles : liter
* Bestek, mok en zakmes
* Eten en drinken : zelf heb ik altijd een alumium blik bij me met Hartkeks, smeerbeleg, poederkoffie of thee, instantsoep en worstjes. Dit als tussendoortjes en lunch.

Schoeisel ed. :

* Wandelschoenen : Bij voorkeur B of BC categorie wandelschoenen met GTX
* Gamaschen : Zeker als je in de lagere regionen van de Alpen onderweg bent heb je veel te maken met struikjes, (nat) gras en vaker modderige omstandigheden. Op deze manier voorkom je water in je schoenen en smerige broekspijpen.

Kleding:

* Buitenjas: Waterdicht, ademend (GTX, Event) en geschikt om een rugzak op te dragen. Niet alle jassen kunnen daar tegen.
* Regenbroek : Waterdicht, ademend (GTX, Event of vergelijkbare materialen) Het kan voorkomen dat je de hele dag de broek aan hebt. Bij voorkeur 3-laags en met doorlopende ritsen. Je kunt dan je broek gemakkelijk(er) aantrekken en je kunt ventileren.
* Wandelbroek : sneldrogende materiaal
* Shirts : sneldrogend materiaal (Merinowol of Polyester) - ik heb zelf altijd één met lange mouw en één met korte mouw bij me.
* Onderbroek : sneldrogend materiaal - ik heb zelf 2 boxershorts en één lange onderbroek bij me. Deze laatste is te gebruiken als broek direct onder de regenbroek, als extra isolatie bij koude en/of als pyama broek.
* Tussenlaag : Fleece of 200 grams Merino wollen shirt Lange Mouw - (RAB, Icebreaker)
* Sokken : Gemengd of wollen wandelsokken - 2 paar.
* Muts : ook in de zomer
* Handschoenen : Één paar waterdichte en één paar fleece of vergelijkbare handschoenen.
* Nekgaitor : Buff oa.

Accessoires:

* Lakenzak : verplicht in de hut
* Wandelstokken : voor balans, knieondersteuning en ook praktisch voor het oversteken van rivieren in natte gebieden
* Nooddeken
* Fluit : tbv Alpine noodsignaal
* Hoofdlamp en reserve batterijen
* Waterdichte hoezen : je kunt één waterdichte hoes van plusminus 40 liter in je rugzak doen, dan is alles meteen waterdicht verpakt of je pakt je spullen in meerdere waterdicht hoesjes.
* Regenhoes voor rugzak : deze dient goed aan te sluiten. TIP : als de hoes ook om de onderkant van je rugzak gaat sla hier dan een slagring in, mocht er water achter je regenhoes waaien dan kan het weg. Tevens is het raadzaam om er voor te zorgen dat je de hoes op meerdere plekken aan de rugzijde van de rugzak kunt afspannen zodat wind er minder vat op kan krijgen.
* Waterdichte documententas
* 2 meter Duct tape : voor tijdelijke reparaties
* Topokaarten en wandelgids / routegids
* Kompas
* GPS - optioneel
* Pen en Papier
* Mobiel
* Toiletartikelen
* Toiletpapier
* Fotocamera + waterdichte hoes of tas